فهرست محتوایی این مقاله
تصور کنید یک روز عادی کار را شروع کردهاید، لپتاپ را روشن میکنید، آدرس سایتتان را در مرورگر وارد میکنید و ناگهان با یک پیام عجیب روبهرو میشوید: ۵۰۰، ۴۰۴، ۵۰۳یا Bad Gateway
اولین حسی که به سراغتان میآید معمولاً استرس، نگرانی و یک سؤال مهم است:
سایت من چرا بالا نمیاد؟ مشکل از کجاست؟ هاست؟ دامنه؟ وردپرس؟
واقعیت این است که خیلی از مدیران سایتها، بهخصوص سایتهای تازهکار، وقتی برای اولینبار با خطاهای هاست مواجه میشوند، سردرگم میشوند و نمیدانند از کجا باید شروع کنند.
در این مقاله از هاستیکا قرار است به زبان ساده و کاملاً کاربردی یاد بگیرید:
- خطای هاست چیست؟
- چرا سایت ارور میدهد؟
- مشکل از هاست است یا از خود سایت؟
- چطور انواع خطاها را تشخیص دهیم؟
- و مهمتر از همه، چطور آنها را سریع رفع کنیم؟

خطاهای هاست چیست؟
خطاهای هاست در واقع پیامهایی هستند که وقتی مرورگر شما نمیتواند به درستی با سرور سایت ارتباط برقرار کند، نمایش داده میشوند.
به زبان ساده وقتی شما آدرس سایتی را وارد میکنید:
- مرورگر یک درخواست به سرور میفرستد.
- سرور باید جواب درست را برگرداند.
- اگر در این مسیر مشکلی رخ دهد خطای هاست نمایش داده میشود.
این مشکل میتواند از جاهای مختلفی باشد:
- تنظیمات اشتباه سایت
- مشکل در سرور
- تمام شدن منابع هاست
- خرابی دیتابیس
- اختلال در DNS
- خطای کدنویسی
- و…

دستهبندی خطاهای هاست
برای اینکه سریعتر مشکل را پیدا کنیم، خطاهای هاست را به چند دسته مهم تقسیم میکنیم.
خطاهای سمت کاربر (Client Errors – ۴xx)
این خطاها زمانی رخ میدهند که درخواست ارسالشده از طرف کاربر یا مرورگر، درست نباشد یا اجازه دسترسی وجود نداشته باشد.
رایجترین خطاهای ۴xx شامل موارد زیر هستند:
- ۴۰۰ Bad Request ← درخواست نادرست یا ناقص است.
- ۴۰۱ Unauthorized←نیاز به لاگین یا دسترسی خاص وجود دارد.
- ۴۰۳ Forbidden ← دسترسی به فایل یا فولدر ممنوع است.
- ۴۰۴ Not Found ← صفحه یا فایل پیدا نشده.
- ۴۰۸ Request Timeout ← سرور دیر پاسخ داده و زمان درخواست تمام شده.
این خطاها معمولاً به تنظیمات لینکها، سطح دسترسیها یا فایلهای سایت مربوط میشوند.

خطاهای سمت سرور (Server Errors – ۵xx)
این خطاها نشان میدهند مشکل از سمت سرور یا هاست است و ربطی به مرورگر کاربر ندارد.
مهمترین خطاهای ۵xx شامل موارد زیر هستند:
۵۰۰ Internal Server Error ← خطای عمومی در سرور
۵۰۲ Bad Gateway ← مشکل در ارتباط بین سرورها
۵۰۳ Service Unavailable ← سرور موقتاً در دسترس نیست
۵۰۴ Gateway Timeout ← سرور خیلی دیر پاسخ داده است
معمولاً این خطاها به دلیل فشار زیاد روی سرور، تنظیمات اشتباه PHP یا مشکلات نرمافزاری ایجاد میشوند.

جدول سریع انواع خطاهای هاست

روشهای رفع خطاهای هاست (Practical Fixes)
در این بخش میرویم سراغ راهکارهای عملی که دقیقاً برای شرایط اورژانسی طراحی شدهاند.
بررسی وضعیت سرور
اولین قدم این است که مطمئن شوید سرور فعال است. چک کنید که؟
- آیا هاست روشن است؟
- آیا فضای دیسک پر نشده؟
- آیا منابع (CPU/RAM) تمام نشده؟
خطاهای مرتبط:
- ۵۰۸ Resource Limit Is Reached
- ۵۰۳ Error از سمت هاست
این خطاها معمولاً در هاست اشتراکی و زمانی که مصرف سایت زیاد میشود رخ میدهند.
بیشتر بخوانید: آموزش نصب n8n بر روی سرور شخصی (Self-Hosted)

بررسی تنظیمات DNS
اگر سایت اصلاً لود نمیشود یا خیلی دیر باز میشود، احتمالاً مشکل از DNS است.
خطاهای مرتبط:
DNS_PROBE_FINISHED_NXDOMAIN ← دامنه به DNS وصل نیست.
← SERVFAILسرور DNS مشکل دارد.
← Propagation Delayتغییرات DNS هنوز کامل منتشر نشدهاند.
راهکار سریع:
- بررسی Name Server دامنه
- صبر کردن برای تکمیل انتشار) DNS گاهی تا ۲۴ ساعت(
بررسی فایلهای مهم سایت
بعضی وقتها مشکل خیلی سادهتر از چیزی است که فکر میکنید.
خطاهای رایج:
← Missing index.php / index.html فایل اصلی سایت حذف شده
← Permission Deniedسطح دسترسی فایلها اشتباه است (chmod)
← File Upload Limit محدودیت آپلود در PHP
راهکار:
- بررسی وجود فایل index
- تنظیم صحیح سطح دسترسی پوشهها (معمولاً ۷۵۵) و فایلها (۶۴۴)
مشاهده لاگ خطاها
اگر میخواهید دقیقاً بفهمید چه چیزی خراب است، باید به سراغ لاگها (Logs) بروید.
جاهایی که میتوانید لاگ را ببینید:
cPanel → Error Log
DirectAdmin → Site Summary Logs
فایل error_log در هاست
این کار کمک میکند بفهمید که مشکل از کدام یک از موارد زیر است:
- مشکل از PHP است؟
- دیتابیس؟
- افزونه وردپرس؟
- قالب سایت؟

خطاهای مربوط به دیتابیس
این دسته از خطاها مربوط به MySQL یا MariaDB است.
خطاهای رایج:
← Error Establishing a Database Connectionارتباط با دیتابیس برقرار نمیشود
←Too Many Connections تعداد اتصالها بیش از حد مجاز
←Access Denied for User نام کاربری یا رمز دیتابیس اشتباه است
←Table Doesn’t Exist / Corrupted جدول حذف یا خراب شده
راهکار:
- بررسی فایل wp-config.php
- اصلاح یوزرنیم و پسورد دیتابیس
- تعمیر دیتابیس از طریق phpMyAdmin
بیشتر بخوانید: آموزش کامل نصب phpMyAdmin در aaPanel
خطاهای مربوط به PHP
کدهای سایت گاهی دچار خطا میشوند:
← Fatal Error توقف کامل اجرای کد
← Parse Error خطای سینتکس
← Warning / Noticeهشدارهای غیر بحرانی
← Max Execution Time Exceededاسکریپت بیش از حد طولانی شده
معمولاً این موارد با:
تغییر ورژن PHP
افزایش max_execution_time
یا غیرفعال کردن افزونههای مشکلساز حل میشوند.

خطاهای ایمیل در هاستینگ
اگر ایمیل سایت شما کار نمیکند:
← SMTP Connect Failed اتصال به سرور ایمیل برقرار نیست
← Relay Access Denied تنظیمات اشتباه ارسال ایمیل
← Quota Exceeded فضای ایمیل پر شده
راهکار:
- بررسی تنظیمات SMTP
- پاک کردن فضای ایمیل
- استفاده از SMTP خارجی

نکات پایانی
نهایتا باید به این نکته توجه کنید که وقتی سایت شما بالا نمیآید باید خونسرد باشید، کد خطا را بخوانید و لاگها را بررسی کنید. در صورت نیاز هم با پشتیبانی تماس بگیرید.
آیا ریست هاست مشکل را حل میکند؟
گاهی بله، اما همیشه بهترین راه نیست. ابتدا علت را پیدا کنید.
چه زمانی باید با پشتیبانی تماس بگیرم؟
زمانی که به لاگها دسترسی ندارید، خطاهای xx5 یا ۵۰۸ مشاهده میکنید و یا سایت کاملاً از دسترس خارج شده است.
چطور لاگهای خطا را ببینم؟
از cPanel → Error Log یا فایل error_log استفاده کنید.
چگونه خطاهای هاست را سریع برطرف کنیم؟
تشخیص نوع خطا + بررسی منابع + بررسی فایلها + بررسی دیتابیس = سریعترین روش
جمعبندی
فرقی نمیکند تازه سایت راهاندازی کردهاید یا سالهاست در فضای آنلاین فعال هستید؛ دیدن یک خطای ناگهانی در سایت، میتواند استرسزا و نگرانکننده باشد.
خطاهای هاست جزو رایجترین مشکلاتی هستند که باعث از کار افتادن سایت، قطع دسترسی کاربران و حتی از دست رفتن فروش میشوند. خطاهای هاست بخش طبیعی از مسیر مدیریت یک وبسایت هستند. مهم این است که بدانید در زمان بروز خطا، تنها نیستید و یک تیم پشتیبانی قوی همیشه پشت شماست.
در این مقاله از Hostika بهزبان ساده، انواع خطاهای هاست را بررسی کردیم و برای هرکدام، راهکارهای عملی و سریع ارائه دادیم تا بتوانید در کمترین زمان ممکن، سایت خود را دوباره به حالت عادی برگردانید.
پرسشهای متداول
خطاهای هاست چیست؟
پیامهایی هستند که هنگام ارتباط ناموفق بین مرورگر و سرور نمایش داده میشوند.
چرا سایت من ارور میدهد؟
به دلیل مشکلاتی مثل تنظیمات اشتباه، مصرف زیاد منابع، خطای دیتابیس یا اختلال DNS
مشکل از هاست است یا از سایت؟
اگر خطاهای ۵xx یا ۵۰۸ باشد → احتمالاً از هاست است.
اگر ۴۰۴ یا ۴۰۳ باشد → معمولاً از فایلهای سایت.
چطور خطاهای هاست را تشخیص دهیم؟
از طریق مشاهده کد خطا و بررسی Error Log میتوان علت را پیدا کرد.
خطای ۵۰۰ چیست و چطور رفع میشود؟
خطای عمومی سرور است. بررسی فایل .htaccess، افزونهها و لاگها معمولاً آن را حل میکند.
Bad Gateway یعنی چه؟
خطای ارتباط بین سرورها معمولاً در VPS یا سرورهای پراکسی